Trên thế giới có đến hàng trăm loại cà phê, nhưng phổ biến hơn hết phải kế đến 2 cái tên là Arabica và Robusta. Tại thị trường cà phê Việt Nam cũng vậy, hầu như chỉ có 2 loại này và có sản lượng xuất khẩu nằm trong top 5 trên toàn thế giới.
1. Arabica
Trong dòng cà phê Arabica có rất nhiều loại trong đó phải kể đến như: cà phê Moka, Catimor, Typica, Bourbon,… ngoài ra còn có Blue Mountain, Mundo Novo, Catuai, Caturra,… nhưng những loại này khó trồng, khó uống hoặc có giá thành quá cao nên không được phổ biến lắm. Arabica có hàm lượng Caffeine thấp (khoảng 1-1,5%), vị thơm, thanh chua ở hậu vị.
Arabica có lượng lipids gấp hơn 1,5 lần và lượng đường gấp đôi so với Robusta chính vì vậy mà uống Arabica nguyên chất vẫn cảm giác thanh, ít đắng hơn so với Robusta nguyên chất.
Có một điều đặc biệt đó là Arabica trồng tại khu vực càng cao cho ra chất lượng hạt cà phê càng tốt, hương bền vị sâu hơn so với Arabica trồng ở vùng thấp (độ cao lý tưởng để trồng Arabica là từ 800-2400m). Ngoài ra phải mất từ 5-7 năm để một cây cà phê Arabica trưởng thành cho ra quả chính vì vậy thông thường cà phê Arabica luôn có giá cao hơn Robusta.
2. Robusta
Có lượng Caffeine gấp đôi và Chlorogenic Acids gấp khoảng 1,5 lần so với Arabica, Robusta cho vị đắng đậm. Đây cũng chính là lý do vì sao cây cà phê Robusta có khả năng chống chọi bệnh cũng như sâu bọ tốt hơn so với Arabica. Ở Việt Nam đa số thích gu đậm nên loại cà phê có thành phần Robusta cao rất được ưa chuộng.
Trong dòng Robusta cũng có rất nhiều loại nhưng hầu hết người ta chỉ quan tâm đến độ đắng đậm, không bị lẫm tạp chất để đưa vào thương mại, sử dụng. Tìm hiểu về Robusta mọi người sẽ hay nghe đến từ “cà sẻ” hoặc “Robusta sẻ” – đây là từ để chỉ cho giống Robusta thuần không được lai tạo, có kích thước nhỏ, chắc, thơm và đậm hơn các loại hạt cao sản khác.
3. Culi
Culi để chỉ có các loại hạt cà phê đột biến trên cây chỉ có 1 nhân và cả Robusta và Arabica đều có hạt Culi. Người ta tách riêng loại hạt culi ra ngoài lý do hình dạng đặc biệt (1 nhân hình tròn), thì loại hạt này cũng có chất lượng nhích hơn một xíu so với hạt bình thường. Hạt Culi Robusta có vị đắng đậm hơn hạt Robusta bình thường, Hạt Culi Arabica có hương thơm vị thanh chua hơn hạt Arabica thường.
4. Cà phê chồn
Cà phê chồn là loại hạt khá đặc biệt bỡi cách tạo ra chúng. Hạt cà phê chín cây sau khi thu hoạch sẽ được cho chồn hương ăn. Chồn hương ăn vào nhưng chỉ tiêu hóa phần vỏ và lớp thịt bên ngoài của hạt cà phê. Dạ dày chồn hương tiết ra enzim đặc biệt thẩm thấm vào hạt cà phê.
Sau khi được thải ra bên ngoài người ta mang những hạt cà phê nguyên chất này đi ủ khoảng 4-6 tháng để enzim thẩm thấu hoàn. Sau đó hạt được mang đi rửa đảm bảo cà phê sạch bóc đi lớp màng nhân bên ngoài, cho ra những hạt cà phê chồn nguyên chất, đặc biệt.
Giá cà phê chồn rất cao do rất tốn thời gian và công sức để cho ra thành phẩm cuối cùng. Tuy nhiên cũng có nhiều mức giá khác nhau do phụ thuộc vào loại cà phê và quy trình sản xuất, người ta có thể sử dụng hạt Arabca và Robusta để tạo ra loại cà phê chồn.
Hiện nay rất nhiều nơi đang phân loại về cà phê nguyên chất hơi bị sai, mình có làm một video chia sẻ thêm về cách kiểu phân loại sai để các bạn hiểu hơn, không bị nhầm lẫn.
